Om deze vraag te beantwoorden moeten we eigenlijk eerst weten wat hoogbegaafdheid is. Daar zijn meerdere theorieën over, maar wat in elke theorie terug komt is de hoge intelligentie. Vaak wordt er gesproken van een IQ boven de 130. Er zijn ook theorieën die uitgaan van een IQ van 120, of juist pas van hoogbegaafdheid spreken bij een IQ van 140. Persoonlijk denk ik dat een IQ geen statisch gegeven is, het is afgeleid uit één testafname en onder andere afhankelijk van de omstandigheden waaronder getest wordt, zoals vermoeidheid, de klik met de persoon die de test afneemt, omgevingsgeluiden, en hoe de geteste persoon in zijn of haar vel zit. Zeker bij kinderen spelen deze omstandigheden waaronder getest wordt een duidelijke rol. Hoe hoog het gemeten IQ dus precies zou moeten zijn om van hoogbegaafdheid te spreken valt niet met een harde grens af te bakenen.
Naast een hoge intelligentie is er bij hoogbegaafdheid ook sprake van een hoge motivatie. Motivatie om te leren, zich vast te bijten in de materie en niet op te geven tot de taak volbracht is. Als derde kenmerk van hoogbegaafdheid worden vaak creatieve vermogens genoemd. Niet zozeer creatief met verf en papier, maar creatief in het bedenken van oplossingen, out of the box kunnen denken, oplossingen voor problemen bedenken, eigen manieren verzinnen.
Kortom, ben je hoogintelligent, heb je een grote motivatie en beschik je over een groot creatief vermogen, dan ben je hoogbegaafd.
Terug naar de openingsvraag, kunnen jonge kinderen hoogbegaafd zijn?
Jonge kinderen kunnen hoogintelligent zijn, veel motivatie bezitten en erg creatief zijn, en daarmee alle kenmerken van hoogbegaafdheid bezitten. Toch spreken we bij kinderen onder de 7 jaar nog niet van hoogbegaafdheid, maar van een ontwikkelingsvoorsprong. Dat is omdat de intelligentie bij zulke jonge kinderen nog niet goed vast te stellen is. De ontwikkeling van peuters en kleuters verloopt nog zo sprongsgewijs dat een momentopname (de test) minder betrouwbaar is dan bij kinderen van 7 jaar en ouder. Soms zie je dan ook dat een voorsprong in de ontwikkeling van een kleuter later afneemt en het kind zich niet ontpopt tot een hoogbegaafd kind.
Maar hoogbegaafde kinderen van 7 jaar en ouder, waren natuurlijk als peuter en kleuter ook al hoogbegaafd, maar dat is pas achteraf met zekerheid te zeggen.